Oto legenda teatru lalkowego w Jeleniej Górze. Jacek Maksimowicz obecny jest w teatralnym krajobrazie miasta od 45 lat i pracuje w teatrze animacji od początku jego działalności. Choć nie zawsze widoczny na scenie, swoimi prostolinijnymi i otwartymi rolami zarówno w bajkach jak i innych spektaklach zyskał sobie popularność i sympatię widzów. I tych młodszych, i tych starszych.
Początki
W 1979 został przyjęty jako adept Jeleniogórskiego Teatru Animacji (wtedy Sceny Lalkowej przy Jeleniogórskim Towarzystwie Społeczno–Kulturalnym), który pierwotnie miał salę prób w mieszkaniu przy ul. Drzymały. Ówczesnym dyrektorem był wrocławski aktor Andrzej Dziedziul. To on zaangażował Jacka Maksimowicza do przedstawienia Jerzego Zaborowskiego „Tomcio Paluch” (1980). Potem upaństwowiony już teatr miał swoją siedzibę przy ul. Wolności, a funkcję szefa objął lalkarz, aktor i reżyser Janusz Ryl–Krystianowski. Ten z kolei powierzył jemu rolę groźnego Tygrysa IV w inscenizacji lalkowej Hanny Januszewskiej „Tygrys Pietrek” (1980). W 1990 Jacek Maksimowicz przystąpił do egzaminu eksternistycznego dla aktorów lalkarzy i zdał go pomyślnie.
Lalkowa wirtuozeria
Jacek Maksimowicz początkowo występował przede wszystkim w klasycznych widowiskach lalkowych dla dzieci, m.in. Jiřego Středy „Bajki pana Bajarza” (1985) w reż. Henryka Pijanowskiego, zanim zauroczył dorosłych zjawiskiem teatralnej sztuki lalkowej w spektaklu Heinricha von Kleista „Marionetka” (1990) w reż. Henryka Tomaszewskiego, gdzie animacja marionetki wymagała od Maksimowicza niewątpliwie wielkiej precyzji, ogromnego wysiłku i pracy. W sztuce Aleksandra Popescu „Promyk słońca” (1992) w reż. Zdzisława Reja wykazał się precyzyjną animacją lalki szczurka Czmura. Pokazał ogrom możliwości technik lalkarskich zharmonizowanych z dobrą interpretację tekstu w kolejnych spektaklach: „Pinokio” (1995) wg powieści Carla Collodiego w reż. Andrzeja Ludwika Jóźwickiego jako tytułowy pajacyk wystrugany z drewna, „Rudy Dżil i jego pies” (1996) Johna R. R. Tolkiena w reż. Beaty Pejcz w roli farmera Dżila z małej wioski Ham, „O medyku Feliksie” (1997) Piotra Tomaszuka w reż. Jerzego Zitzmana czy „Panieneczka z pudełeczka/Przygody króla jegomości” Jana Brzechwy w reż. Ewy Giedrojć (2000).
Sprawdził się w repertuarze widowisk plenerowych wyreżyserowanych przez Bogdana Naukę: „Z życia smoków - sceny uliczne” (1996) wg Beaty Krupskiej ze scenografią Edwarda Lutczyna jako smok Antoni, w baśniach karkonoskich: „Legendy zamku Chojnik” (1998), „Wielki teatr legend Karkonoszy” (1999), „O tym jak Rzepiór parobka Leona latać nauczył” (2000), „Cała prawda o Rzepiórze” (2000) i „Zaślubiny Emmy z Rzepiórem” (2000), a także „Rzepiór-Duch gór” (1994) w reż. Andrzeja Balla jako Wit oraz adaptacji książki niemieckiego dramaturga, aktora i reżysera Ulricha Huba „O ósmej na A r c e ” (2010), gdzie wcielił się, między innymi, w Noego. Spodobał się młodym widzom w magicznych, pełnych poezji i muzyki adaptacjach kanonicznych utworów literatury dziecięcej, w których pojawiały się różnorodne formy teatralne i ciekawe rozwiązania sceniczne: „Koziołek Matołek” (1997) Kornela Makuszyńskiego w reż. Zdzisław Reja, „Szewc Dratewka” (1998) Marii Kownackiej w reż. Lecha Chojnackiego, „Czarodziejski młyn” (2003) Aliny i Jerzego Afanasjewów w reż. Petra Nosálka oraz „Leśne przygody Tymoteusza” (2008) Jana Wilkowskiego.
Czasem żaba, czasem lew
Jest otwarty na poszukiwania i eksperymenty. W spektaklu „O krasnoludkach i sierotce Marysi” (1996) opartym o prozę Marii Konopnickiej w reż. Bogdana Nauki był na przemian nadwornym kronikarzem króla krasnoludków Koszałkiem Opałkiem i skrzeczącą żabą o imieniu Półpanek. Wywołał wiele emocji jako zła wiedźma z włóczkowym kotem w baśni braci Wilhelma i Jakuba Grimm „Śpiąca królewna” (1999) w reż. Beaty Pejcz. Przy pomocy teatralnej metafory pozwalającej stworzyć świat „z niczego”, recytował na scenie wiersze Jana Brzechwy w przedstawieniu „Entliczek pentliczek” (2001) w reż. Bogdana Nauki. W bajce Franka Bauma Lymana „Czarnoksiężnik z krainy Oz, czyli Wyprawa do Szmaragdowego Grodu” (2002) w reż. Czesława Sieńko był Tchórzliwym Lwem pragnącym mieć odwagę. Wzruszał publiczność w opartych na motywach literatury Hansa Christiana Andersena scenicznych baśniach: „Calineczka” (2003) Agnieszki Zaskórskiej w reż. Bogdana Nauki, „Krzesiwo” (2004) w reż. Czesława Sieńki, „Mała Syrenka” (2005) w reż. Bogdana Nauki. W widowisku „Potęga Teatru, czyli Muminki” (2006) na podstawie książki o Muminkach fińskiej pisarki Jansson Tove w reż. Bogdana Nauki pokazał się jako Tato Muminka. Nieograniczone możliwości wyrazu ujawnił kreując postać wózkowego, króla Baryłko i Herolda w spektaklu Wojciecha Żukrowskiego „Porwanie w Tiutiurlistanie” (2007) w reż. Ireny Dragan.
Magia i tajemnica
Jacek Maksimowicz nierzadko pojawiał się na scenie jako aktor żywoplanowy. Ujmował dobrocią w dwóch bajkach Jana Brzechwy w reż. Honoraty Magdeczko–Capote: jako narrator i gajowy w „Czerwonym Kapturku” (1991) oraz w roli Janka, syna młynarza, najlepszego przyjaciela tytułowego bohatera „Kota w butach” (1991). Roznosiła go radość scenicznej zabawy, lubił grać wyraziście, wyostrzając komizm zadań, jakie jego bohaterom przydzielił autor. Na uwagę zasługuje choćby zabarwione klimatem poetyckiej zabawy przedstawienie A. A. Milne'a „Opowieści podwórkowe” (1992) w reż. Honoraty Magdeczko–Capote. Kilkakrotnie wcielał się w postać psa. Był tytułowym dziwnym psem, który zamarzył sobie, żeby zostać człowiekiem w adaptacji książki Ludwika Jerzego Kerna „Ferdynand Wspaniały” (1991) w reż. Andrzeja Kempy. W widowisku lalkowym Jana Wilkowskiego „Tymoteusz Rymcimci” (1996, 2007) w reż. Zdzisław Reja rozbawiał publiczność jako rezolutny Psiuńcio, a w opowieści detektywistycznej dla najmłodszych Gyuli Urbána „Porwanie kaczątek” (2008) w reż. Lidii Lisowicz zagrał reportera leśnej gazety Jamnika Jacka. Wzbogacał swoją warsztatową dojrzałość w wielu, całkowicie odmiennych spektaklach: „Bajka o maszynie cyfrowej, co ze smokiem walczyła” (1993) Stanisława Lema w reż. Andrzeja Kempy, „Rycerz z Krainy Nadziei” (1993) Albiny Pietuchowej, „Renesans czyli jak Wam się podoba” (1994) Honoraty Magdeczko–Capote oraz „Nas tu już nic nie ma” (1999) wg Singera Isaaca Bashevisa w reż. Bogdana Nauki.
Igraszki nie tylko z diabłem
W komedii czeskiego dramatopisarza Jana Drdy „Igraszki z diabłem” (2002) w reż. Ewy Giedrojć zagrał postać wysłużonego żołnierza i nieulękłego włóczykija Marcina Kabata. Świadomie i umiejętnie wprowadzał widzów w opowieści i magiczne zdarzenia jako derwisz i straż pałacowa w sztukach Bolesława Leśmiana: „Baśń o pięknej Parysadzie” (1997) w reż. Beaty Pejcz i „Alibaba i czterdziestu rozbójników” (2004) w reż. Lidii Lisowicz. Odkrywał tajemnice, które od wieków kryje teatr lalkowy w inscenizacji Otfrieda Preusslera „Mały Duszek” (2004) w reż. Bogdana Nauki. W widowisku Joanny Kulmowej „Mirra, kadzidło, złoto” (2006) w reż. Bogdana Nauki po raz kolejny udowodnił, że lalka to konwencja i poetycka metafora, która pełni jednocześnie funkcję postaci scenicznej. Zabłysnął jeszcze perfekcyjną animacją w nieczęstej technice czarnego teatru w przedstawieniach: „Konik Garbusek” (2001) na motywach starej rosyjskiej bajki Piotra Jerszowa w reż. Lidii Lisowicz oraz „Piotruś i wilk” Sergiusza Prokofiewa w reż. Libora Štumpfa (2010). Spotkania najmłodszych i tych nieco starszych widzów z Jackiem Maksimowiczem i spektaklami, w których występuje, wciąż cieszą się ogromnym powodzeniem: „Królewna z drewna” (2019) w reż. Waldemara Wolańskiego jako ojciec królewny Sosenki, „Cień bestii” (2020) Magdy Żarneckiej i Przemysława Jaszczaka w reż. Przemysława Jaszczaka w roli wieśniaka, „Kropka z Błędem” (2021) Anny Taraski w reż. Nataszy Sołtanowicz jako czy „Rozbójnik Hotzenplotz” (2023) Otfrieda Preusslera w reż. Krzysztofa Grębskiego w roli Amarantusa, ojca wróżki.
Kreacje dla dorosłych
Publiczność Zdrojowego Teatru Animacji stanowią nie tylko dzieci i młodzież, ale również dorośli mieszkańcy Jeleniej Góry. Tak więc Bogdan Nauka powierzył mu rolę Gimpla, żydowskiego piekarza w inscenizacji wg klasycznej noweli jidysz ukazującej ironię Isaaca Bashevisa Singera „Gimpel Głupek” (1995), a następnie współpracował z Maksimowiczem nad sztuką „Aqua sanitata” (2000). A Petr Nosálek zaangażował go do trzech swych widowisk dla dorosłych: „Dekameron” (2005) Giovanniego Boccaccio, „Gargantua i Pantagruel” Franciszka Rabelais'go (2007) oraz „De Regeneratione. Powtórne narodziny” (2009) jako marzący o pojednaniu różnych wyznań chrześcijańskich śląski mistyk Abraham von Franckenberg.
