23 października, we wtorek, odbyły się warsztaty genealogiczne „Podróż w krainę przodków” dla dwóch grup. Pierwszą grupę stanowili uczniowie z Zespołu Szkół Katolickich u św. Pankracego w Jeleniej Górze, drugą – uczniowie Szkoły Podstawowej nr 15. Każdy z tych warsztatów trwał dwie godziny i połączony był z krótkim wykładem. Dzieci otrzymały praktyczne wskazówki, jak rozpocząć poszukiwania wiedzy o swoich przodkach, poznały metodologię prowadzenia badań i zaznajomiły się z podstawowymi bazami danych w Internecie. W części praktycznej warsztatów, uczestnicy wykorzystali zdjęcia przodków i przodkiń oraz stworzyli drzewa genealogiczne, sięgając do drugiego pokolenia wstecz. Warsztaty poprowadził Wojciech Szczerpa – historyk, archiwista, specjalista od kwerend genealogicznych, pracownik Archiwum Państwowego we Wrocławiu.
24 października, w środę, w Galerii „Muflon” miało miejsce uroczyste rozpoczęcie festiwalu, któremu towarzyszyło otwarcie wystawy fotograficznej „Nasi przodkowie”, połączone z rozstrzygnięciem konkursu literackiego na epitafium. Na wystawie zobaczyć można fotografie z okresu przed i po II wojnie światowej aż do lat 70. ubiegłego wieku. Wszystkie oryginalne fotografie pochodzą z domowych archiwów jeleniogórzan, a szczególnie mieszkańców i mieszkanek Sobieszowa. W trakcie wernisażu, w zaaranżowanym mini studiu fotograficznym, uczestnicy wystawy mieli okazję pozować do pamiątkowych zdjęć w ramach akcji „Rodzinny portret”.
Ogłoszono także werdykt jury konkursu literackiego na epitafium „A koniec jest początkiem i nową nadzieją”. Jury w składzie: Elżbieta Kotlarska – przewodnicząca Jury – prezes Jeleniogórskiego Klubu Literackiego, Ryszard Grzywacz – literat, nauczyciel języka polskiego w II Liceum Ogólnokształcącym im. Cypriana Kamila Norwida w Jeleniej Górze oraz Aleksandra Jarocińska – dyrektor Miejskiego Domu Kultury „Muflon” w Jeleniej Górze, postanowiło przyznać następujące nagrody: w kategorii wiekowej – osoby dorosłe – nagrody finansowe przyznano autorom/autorkom trzech najlepszych prac: 1.miejsce – Tadeusz Charmuszko (godło: Szczypawa), 2. miejsce – Maciej Kuźmiński (godło: Al Grano) 3. miejsce – Marta Krysiak (godło: Creo Stor). W kategorii młodzieżowej – młodzież do 17 roku życia – wygrali: 1. miejsce – Michał Szewczyk (godło: Gwizdaj), 2. miejsce – Aleksandra Kwiatkowska (godło: Alansteria), 3. miejsce – Olga Drozd (godło: RedWings). Z nagrodzonymi epitafiami, a także częścią nadesłanych na konkurs prac, można się zapoznać w Galerii „Muflon”, gdyż zostały one wydrukowane i wyeksponowane tamże.
25 października, w czwartek, warsztaty poprowadzili Paweł Grochocki i Paweł Odorowicz, a aktywnie w nich uczestniczyły dzieci i młodzież z Zespołu Szkół Katolickich i ze Szkoły Podstawowej nr 15 w Jeleniej Górze. Było to niezwykłe spotkanie, podczas którego w bezpiecznej przestrzeni, dzieci i młodzież zmierzyły się z tematami śmierci, utraty, żałoby oraz pamięci o przodkach.
26 października, w piątek, odbył się wzruszający koncert w kościele pw. NSPJ w Sobieszowie pt. Pieśni przejścia” w wykonaniu duetu Grochocki Odorowicz i Olga Kozieł. Koncert zbudowano z polskich pieśni obrzędowych, szczególnie lubelskich pieśni żałobnych. Minimalistyczna muzyka, poruszający przekaz, głos Pawła Grochockiego, altówka Pawła Odorowicza, głos Olgi Kozieł – wypełniły przestrzeń kościoła, by tym samym, miejsce po żegnanym życiu, zapełnić mieszanką spełnienia, bólu, tęsknoty, miłości, godzenia się z losem. W trakcie koncertu wykorzystano utwór wykonywany przez Antoniego Hoduna ze wsi Długołęka (gm. Krypno, woj. podlaskie), pochodzący z płyty „Ludowe pieśni religijne z Podlasia” wydanej przez Stowarzyszenie Dziedzictwo Podlasia.
27 października, w sobotę, wydarzenie performatywne „Wypełnić pustkę”, zamykające festiwal, przygotowała Monika Kucia. Dzięki niej mówiono o przodkach i przodkiniach, doświadczano przejścia przez labirynt pamięci oraz w trakcie obrzędowej uczty, dzielono stół i wspomnienia. Scenografię i obiekty przygotowała Dominika Kulczyńska. Chleba i zakwasu dostarczył „Chlebodawca”, Arek Andrzejewski. Współpracowała przy wydarzeniu również Lidia Zawistowska, a szklane obiekty i zastawę dostarczyła Huta Szkła Kryształowego „Julia” z Piechowic. Zaśpiewał zespół „Z lasu” w składzie Jagna Knittel, Ewa Grochowska, Maniucha Bikont, Anna Jakowska, Julita Charytoniuk, Karolina Podrucka, Olga Kozieł, Joanna Gancarczyk. Obejrzano film „Swarycewycze” Jagny Knittel , o rozmowach żywych ze zmarłymi.
Na wystawę wciąż dostarczane są fotografie, i rośnie ona z dnia na dzień, a czytelnicy epitafiów wskazują na ogromną potrzebę ujrzenia tych prac w postaci papierowego wydawnictwa.
Kuratorką wystawy festiwalowej jest Agata Makutynowicz. Wystawę „Nasi przodkowie” można oglądać w Galerii „Muflon” do 30 listopada 2018 r.
Fotografie festiwalowe: Agnieszka Gierus.
Projekt „I Festiwal Obrzędów – Przodkowie” dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.
Projekt dofinansowany jest z budżetu Miasta Jelenia Góra.