W piątek, 15 kwietnia na pl. Ratuszowym w Jeleniej Górze odbyło się otwarcie wystawy „Tu rodziła się Solidarność””. Jej tematyka koncentruje się na masowych strajkach, które miały miejsce latem 1980 roku. Przypomina pierwsze miasta i zakłady w regionie objęte falą strajków, pokazując ich znaczenie dla powstającego związku zawodowego i ruchu „Solidarności”.
14 sierpnia w Stoczni Gdańskiej im. Lenina rozpoczął się strajk, którego bezpośrednim efektem było powstanie Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność”. Wokół związku zaczął kształtować się wielomilionowy ruch społeczny, będący ważnym elementem przyspieszającym upadek reżimu komunistycznego w Polsce. Pamiętajmy jednak, że strajki pracownicze zaczęły się w różnych miejscach Polski już miesiąc wcześniej. W lipcu 1980 roku miał miejsce strajk w Państwowych Zakładach Lotniczych w Świdniku na Lubelszczyźnie. Jego bezpośrednią przyczyną była ogłoszona 1 lipca podwyżka cen żywności i złe warunki pracy. Podobnie na Dolnym Śląsku, gdzie w tym samym miesiącu strajk ogłosiły m.in. kopalnie Zagłębia Miedziowego, a także Zakłady Elektrotechniki Motoryzacyjnej „Polmo” w Dusznikach-Zdroju.
W sierpniowych strajkach 1980 roku wzięły udział załogi kilkuset dolnośląskich zakładów pracy, popierając 21 gdańskich postulatów. W latach 1980–1981 na Dolnym Śląsku ukształtowały się dwa historyczne regiony „Solidarności”: Region Dolny Śląsk i Region Jeleniogórski, które istnieją do dziś - podkreślają organizatorzy z Instytutu Pamięci Narodowej.
Wystawa składa się z trzech części: ogólnopolskiej, regionalnej i lokalnej. Segment dolnośląski tworzą dwa moduł regionalne: Dolny Śląsk oraz Wrocław i ówczesne województwo wrocławskie, a także ukazujące wydarzenia z dawnego województwa legnickiego, wałbrzyskiego i jeleniogórskiego. Na module lokalnym można zobaczyć plansze poświęcone strajkom w Jeleniej Górze.
To druga edycja cyklu wystaw, które docelowo mają mieć inaugurację w ponad 90 miastach Polski. Jest to oddanie hołdu bohaterom tamtych wydarzeń, które przyczyniły się do odzyskania wolności - powiedziała Katarzyna Pawlak-Weiss, p.o. naczelnika oddziałowego biura edukacji narodowej wrocławskiego IPN.
Wystawa ma za zadanie przypomnieć, że Solidarność była również na ziemi jeleniogórskiej. To nie tylko Gdańsk, Wrocław, ale też mniejsze miasta, bo Solidarność była wszędzie. W sierpniu 1980 roku strajki były również w Jeleniej Górze - w sumie na terenie miasta i województwa jeleniogórskiego doszło wówczas do 11 protestów w zakładach pracy - powiedział Łukasz Sołtysik z oddziału IPN we Wrocławiu, autor regionalnej i lokalnej części wystawy, a także współautor Encyklopedii Solidarności.
W otwarciu wystawy wzięli udział związkowcy z lat 80., przedstawiciele obecnych władz miasta, parlamentu, a także władz NSZZ Solidarność ziemi jeleniogórskiej.
Siłę dawała nam jedność - z osobna byliśmy nikim, natomiast gdy byliśmy razem, dopiero dyrekcja zaczęła się z nami liczyć - wspominał Krzysztof Walenty z Lubania. - Dziękuję ludziom, którzy nas wspierali - buntowali się i nie wsiadali do autobusów - wspominał Jerzy Popioł, kierowca MPK w Jeleniej Górze, który ubolewa, że nie wykorzystano szansy i po 4 latach rządów Solidarności, do władzy wróciło SLD. - Ludzie mają za złe krzywdy, które wyrządzili nasi ludzie z Solidarności - dodał.
Wystawę przy jeleniogórskim Ratuszu można oglądać do 15 maja 2021 r.
