Ustawa o wspieraniu rodziny w systemie pieczy zastępczej weszła w życie 15 stycznia 2012 r. znalazł się w niej m.in. inny sposób charakteryzowania rodzin. Teraz dzieli się je na rodziny spokrewnione, niezawodowe i zawodowe, w tym o charakterze pogotowia rodzinnego. Rodzina spokrewniona aktualnie oznacza pokrewieństwo w linii prostej, czyli dziadkowie i rodzeństwo. Gdy dzieckiem opiekują się dalsi krewni i powinowaci rodzina ta nosi miano niezawodowej.
- Zmienił się także system finansowania obowiązkowych świadczeń na pokrycie kosztu utrzymania dziecka. Brak podziału na wiek dzieci, tak jak było niegdyś w ustawie o pomocy społecznej. Oprócz świadczeń obowiązkowych wprowadzono szereg dodatkowych, jak np. fakultatywne, urlopy w wymiarze 30 dni w roku dla rodzin zawodowych, pomoc finansową na rzecz kosztów utrzymania mieszkania i jego remont, a także na wypoczynek dziecka znajdującego się w rodzinie zastępczej. Wprowadzono funkcję rodzin pomocowych, które opiekują się dziećmi, których rodzice zastępczy z różnych powodów nie mogą tego czynić np. z powodu choroby, czy urlopu – powiedziała Jolanta Bagińska, dyrektor Powiatowego Centrum Pomocy Rodziny w Jeleniej Górze.
Co ważne wprowadzono funkcję koordynatora pieczy zastępczej, który powinien mieć pod opieką nie więcej niż 15 rodzin. Jest to funkcja wspierająca w sprawowaniu opieki nad dzieckiem szczególnie w pierwszych trzech latach pobytu dziecka.
Starosta może odstąpić od ustalenia opłaty za pobyt w pieczy zastępczej, jeżeli w postępowaniu prowadzonym, by ją wyznaczyć ustali, że rodzic lub opiekun, który decyzją sądu nie może opiekować się dzieckiem, a jest w trudnej sytuacji materialnej, zagrożona jest jego egzystencja lub osób będących na jego utrzymaniu. Opłata nie będzie ustalona także wówczas, kiedy osoba ta jest ubezwłasnowolniona lub nieletnia, a także gdy płaci alimenty, samotnie wychowuje dzieci, przebywa w placówce społecznej oraz gdy w takiej placówce lub w rodzinie zastępczej przebywa członek najbliższej rodziny.
Rada zrezygnowała z punktu o odstąpieniu od opłat, gdy dłużnik znajduje się w areszcie śledczym lub zakładzie karnym. Warto podkreślić, że dług za pobyt w pieczy zastępczej może zostać także umorzony gdy zobowiązana osoba zmarła i nie pozostawiła majątku, a także gdy koszt dochodzenia postępowania egzekucyjnego byłby wyższy niż koszt dochodzenia lub postępowanie to okazało się nieskuteczne.