Czwartek, 21 listopada
Imieniny: Janusza, Konrada
Czytających: 9279
Zalogowanych: 62
Niezalogowany
Rejestracja | Zaloguj

Karkonosze: Jak Niemcy budowali Drogę Sudecką

Poniedziałek, 8 lipca 2024, 11:32
Autor: Katarzyna Morańda
Karkonosze: Jak Niemcy budowali Drogę Sudecką
Fot. fotopolska.eu
Pod koniec lat trzydziestych XX wieku rozpoczęto budowę Drogi Sudeckiej, mającej na celu połączenie niemieckiej i czeskiej strony Karkonoszy. Fragment drogi z Podgórzyna do Borowic, biegnący doliną rzeki Kacza, był częścią większego planu połączenia niemal całych Sudetów.

Budowa tej trasy miała usprawnić transport, promować turystykę, ograniczyć bezrobocie oraz wykazać potęgę III Rzeszy. Droga, wzorowana na szosach alpejskich, miała stać się osią rozwoju turystycznego regionu.

Do końca II wojny światowej ukończono jedynie dwa odcinki Drogi Sudeckiej: pomiędzy Szklarską Porębą a Świeradowem Zdrój, oraz pomiędzy Międzylesiem, a przełęczą Polskie Wrota. Niestety realizację tego planu przerwała wojna, pozostawiając Drogę Sudecką niedokończoną.

Zakręt śmierci

Najbardziej znanym odcinkiem Drogi Sudeckiej jest Zakręt Śmierci, położony na wysokości 775 m n.p.m. niedaleko Szklarskiej Poręby w kierunku Świeradowa Zdroju. Zakręt ten jest najwyżej położonym punktem, a droga zatacza tutaj ostry łuk o niemal 360° i promieniu 30 metrów.

Pod zakrętem znajdują się sztolnie, które podobno zostały częściowo wysadzone pod koniec II wojny światowej. Krążą legendy, że w sztolniach zasypane są legendarne skarby III Rzeszy.

Zakręt Śmierci zyskał swoją nazwę po wojnie, ze względu na liczne wypadki samochodowe, które miały tam miejsce.

Stan obecny Drogi Sudeckiej

Dziś Droga Sudecka pełni rolę ważnego szlaku turystycznego, łącząc Przesiekę z Przełęczą Karkonoską. Za skrzyżowaniem z niebieskim szlakiem jest szeroka, utwardzona droga, gotowa do użytku. Następny odcinek to ścieżka, obok której leżą wały kamieni z czasów nieukończonej budowy sprzed 60 lat. Dalej ścieżka staje się trudna do przejścia, zmieniając kierunek na północny-wschód, przecinając niebieski szlak.

Film - Przygodowa TV:

Budowa Drogi Sudeckiej

Pod koniec lat trzydziestych rozpoczęto budowę Drogi Sudeckiej z Borowic do Przełęczy Karkonoskiej. Zadanie powierzono firmie H. Plüschke, w związku z czym w pobliżu Borowic wzniesiono specjalne budynki dla robotników. W czasie II wojny światowej te budynki stały się obozem jenieckim, gdzie więźniowie pracowali przy budowie drogi.

Trudne warunki i przemiany w obozie

W październiku 1939 roku przywieziono pierwszą grupę polskich jeńców, którzy budowali baraki dla kolejnych więźniów. Na ten cel przeznaczono obszar około dwóch hektarów. Obóz był dobrze ukryty w lesie, co sprawiało, że pozostawał niewidoczny i nie wzbudzał podejrzeń. ówcześni mieszkańcy Borowic nie mieli o jego istnieniu najmniejszego pojęcia. 20 kwietnia 1940 roku do Jeleniej Góry dotarł transport 2000 Polaków ze Śląska, osadzonych w Borowicach do ciężkiej pracy przy budowie Drogi Sudeckiej i nowych warsztatach rzemieślniczych.

Tragiczne losy jeńców

Praca w kamieniołomach była niezwykle ciężka, a warunki życia surowe. W 1943 roku obóz cywilny zamknięto, a Polaków wysłano na przymusowe roboty do III Rzeszy. Na ich miejsce przyszli jeńcy wojenni z różnych narodowości m.in polskiej, francuskiej oraz belgijskiej, których przeniesiono ze Stalagu nr 308.

Niemcy planowali połączyć Sudety z Kotliną Jeleniogórską oraz Izerami, lecz nie zdążyli zrealizować tych zamierzeń. Jeńcy, cierpiący z powodu marnych racji żywnościowych, ciężkiej pracy ponad siły i zimna, umierali z wycieńczenia i chorób. Epidemia tyfusu plamistego dodatkowo dziesiątkowała więźniów. 40 jeńców pochowano we wspólnej mogile niedaleko obozu. Na ich miejsce sprowadzono nowy transport jeńców radzieckich z obozu w Wojcieszycach.

Przeniesieni do Przesieki

Roboty budowlane nadal prowadziła firma z Legnicy, a nadzór nad robotnikami sprawowali oficerowie SS. Na przełomie lat 1944-1945, w obliczu zbliżającego się frontu, obóz został zlikwidowany. Pozostałych przy życiu jeńców, którzy przetrwali głód, bicie i maltretowanie, rozstrzelano. Pochowano ich w masowych, nieoznaczonych grobach na leśnym cmentarzysku po drugiej stronie drogi. Około 70 osób przeniesiono w 1945 roku do Przesieki, a ich dalszy los pozostaje nieznany. Baraki rozebrano i spalono, pozostawiając jedynie kamienie wskazujące miejsca, gdzie się znajdowały

Ekshumacja i pamięć

W latach 1956 i 1970 przeprowadzono ekshumację, identyfikując jeńców dzięki znalezionym przedmiotom wojskowym. Na cmentarzu w Borowicach znajduje się 38 bezimiennych mogił i jeden zbiorowy grób, upamiętnione drewnianymi krzyżami i tablicą pamiątkową.

W 1974 roku kamienna Droga Sudecka z okazji Wyścigu Pokoju została pokryta asfaltem.

Projekt i przeznaczenie Drogi Sudeckiej

Dokończenie budowy Drogi Sudeckiej, mającej utworzyć nową główną trasę komunikacyjną między Polską a Czechosłowacją przez Przełęcz Karkonoską, było przewidziane w „Projekcie Zagospodarowania Karkonoskiego Parku Narodowego do roku 1980”. Projekt opracowany przez Wojewódzki Komitet Kultury Fizycznej i Turystyki we Wrocławiu. Szacowany koszt budowy wynosił około 20 mln złotych, ale projekt został porzucony.

Twoja reakcja na artykuł?

26
30%
Cieszy
7
8%
Hahaha
3
3%
Nudzi
16
18%
Smuci
3
3%
Złości
33
38%
Przeraża

Ogłoszenia

Czytaj również

Sonda

Ile książek w roku czytasz? Audiobooki i e-booki też się liczą.

Oddanych
głosów
605
Jedną
6%
Kilka (3-5)
18%
Dużo (6-12)
17%
Bardzo dużo (więcej niż 12 rocznie)
29%
Czytam od przypadku do przypadku (wolę internet od książek)
9%
Wcale nie czytam książek
21%
 
Głos ulicy
Czy Teatry Uliczne w tym roku się podobały?
 
Warto wiedzieć
Upadek Niemiec: Rząd się rozpadł, a recesja za rogiem
 
Rozmowy Jelonki
Zielone pogranicze
 
Aktualności
Ślisko na drogach w regionie
 
Karkonosze
Rozszerzenie Karkonoskiego Parku Nadowego – za i przeciw
 
Okiem fotografa
Co popada śnieg, to zaraz stopnieje
 
112
Kolizja z autobusem

Jedzenie na telefon

Copyright © 2002-2024 Highlander's Group