Kotlina Jeleniogórska: Odnowa dworu "Czarne"
Aktualizacja: Piątek, 27 stycznia 2006, 10:23
Autor: Słowo Polskie Gazeta Wrocławska
Ponad 2,3 miliona złotych na odbudowę Dworu Czarne pochodzi z rezerwy budżetu państwa. Fundacja Kultury Ekologicznej, której członkowie od 25 lat zajmują się obiektem, otrzymała je dzięki poparciu wojewody dolnośląskiego.Wczoraj podpisano stosowną umowę i wkrótce fundusze znajdą się na koncie fundacji.- Dzięki nim skończymy roboty konserwatorskie i kupimy wyposażenie Komunalnego Centrum Szkoleniowo-Konferencyjnego Euroregionu Nysa, które powstaje w dworze - tłumaczy Jacek Jakubiec, prezes fundacji. Centrum ma być gotowe w maju przyszłego roku. W przyszłości dwór pełnił będzie funkcję międzynarodowego ośrodka spotkań.Członkowie fundacji planują w tym roku także rekonstrukcję pięknego kamiennego portalu, który od 1559 roku zdobił bramę wjazdową. Po wojnie rozebrano umieszczone na niej herbowe kartusze dawnych właścicieli dworu. Na szczęście członkom fundacji udało się odnaleźć najcenniejsze elementy.- Fragmentów portalu użyto w latach 70. między innymi jako gruzu, którego użyto przy budowie betonowej rampy przed oborą. Powiedział nam o tym jeden z mieszkańców. Niedawno rozkopaliśmy to miejsce i znaleźliśmy 12 elementów. Będziemy szukać dalej, może znajdziemy kolejne - mówi Jacek JakubiecW sumie dotychczas odnaleziono 40 fragmentów, w tym wszystkie kartusze herbowe. Mimo brakujących części, bramę uda się dokładnie odtworzyć, ponieważ zachowała się przedstawiająca ją XIX wieczna fotografia.Wybudowany w XVI wieku dwór Czarne jest rzadkim przykładem rezydencji szlacheckiej epoki śląskiego renesansu. Od 1679 roku była to własność miasta Jelenia Góra. Powolny, ale systematyczny upadek dworu rozpoczął się, w chwili przejęcia majątku przez PGR w roku 1948. Przez wiele lat budynek nie był w remontowany i pod koniec lat 70 chciano go rozebrać. Ruiną zainteresowała się Fundacja Kultury Ekologicznej. W 1983 roku rozpoczęto prace mające uratować pałac. Trwają one do dzisiaj i są prowadzone przede wszystkim dzięki funduszom Unii Europejskiej, która przekazała już na ten cel 1,2 mln euro. Do tej pory udało się odrestaurować około 60 procent dworu. By zakończyć renowację, zdaniem przedstawicieli fundacji, potrzeba jeszcze ok. 40 mln zł.Fundacja Kultury Ekologicznej mimo wieloletniego zaangażowania w remont jest właścicielem dworu dopiero od kilku miesięcy. Bezpłatnie przekazała go gmina Jelenia Góra. Członkowie fundacji starają się obecnie o przejecie przyległych do dworu gruntów i zabudowań dawnego folwarku. Ich właścicielem jest skarb państwa.