Dzisiejsza trasa zachwyci amatorów wyrafinowanej architektury i „smakoszy nieskazitelnych widoków”. Zwłaszcza w sezonie letnim, gdyż w zimowym okresie jest znacznie gorzej z powodu zanieczyszczonego powietrza. Niesamowite pejzaże na otaczające Kotlinę Jeleniogórską pasma górskie (Karkonosze, Rudawy Janowickie, Kaczawy i Izery) wprawią Cię Drogi Turysto/Mieszkańcu w prawdziwy zachwyt.
Początek wycieczki znajduje się na parkingu przy ulicy Obrońców Pokoju lub na parkingu galerii handlowej Nowy Rynek. Miejsce to wybrałem celowo, ponieważ jest dobrze skomunikowane (za sprawą komunikacji autobusowej) z większością miejscowości podgórskich oraz ze znanymi wczasowiskami jak Karpacz czy Szklarska Poręba.
Spacer zaczynamy od pokonania przejścia podziemnego (w kierunku północno-zachodnim) zielonym szlakiem przemieszczając się w stronę Zespołu Szkół Technicznych „Mechanik” (aktualnie z daleka widoczne są rusztowania na remontowanej elewacji). Dawniej w tym kompleksie budynków (przechodząc po prawej) znajdowały się koszary wojskowe, a wcześniej jedna z pierwszych w Europie cukrowni (rafinerii) wytwarzającej cukier z buraka cukrowego. Również w tym miejscu ponad sto lat temu ulokowano pętlę tramwajową pierwszej linii obsługującej trasę z dworca kolejowego.
Mijając bramę szkoły schodzimy w dół około 100 metrów i skręcamy w lewo, a następnie w prawo na wygodny ciąg pieszo-rowerowy, którym kierujemy się w stronę Wzgórza Krzywoustego. Po kilku minutach marszu docieramy do przeprawy mostowej nad rzeką Kamienną (charakterystyczny kolor balustrady), którą przechodzimy na drugi brzeg. Doszliśmy do węzła szlaków. Wspinamy się na wzniesienie wygodną, brukowaną drogą (na wprost po lewej) oznaczoną kolorem zielonym. Po kilku minutach marszu docieramy do miejsca, gdzie ongiś znajdował się zamek jeleniogórski.
Naszym oczom ukazują się wysokie i smukłe rzeźby wojów z czasów pierwszych Piastów (dzieło uczniów Zespołu Szkół Rzemiosł Artystycznych). Kierujemy się do widocznej z daleka Wieży Krzywoustego, popularnie nazywanego przez mieszkańców „Grzybek”. Budowla służąca amatorom podziwiania widoków została wybudowana w 1911roku, z okazji 800-lecia (legendarnego powstania) miasta Jeleniej Góry. Z tarasu widokowego o orientacji południowo-wschodniej rozciąga się przepiękna panorama na otaczające miasto oraz pasma górskie (Karkonosze, Rudawy Janowickie, Kaczawy). Atrakcyjność położenia Jeleniej Góry (i tego zakątka) została doceniona także w programie podróżniczym „Zakochaj się w Polsce”, który osobiście polecam.
Wracamy do miasta (skręcając w prawo) ścieżką poprowadzoną suchą fosą w wale ziemnym, chroniącym nieistniejący już zamek jeleniogórski przed najeźdźcami. Lokalizacja na wzgórzu u zbiegu dwóch rzek (Bóbr i Kamienna) w połączeniu z umocnieniami zbudowanymi ręką ludzką stanowiło spore wyzwane dla potencjalnych agresorów. Bogata osada handlowa (Jelenia Góra), rozwijająca się u podnóża zamku jeleniogórskiego już w 1433 r., po wojnach husyckich, wykupiła go z rąk ówczesnych właścicieli i go rozebrała. Dzięki czemu zamek nie mógł przyciągać potencjalnych grabieżców.
Schodzimy stromą ścieżką do drogi rowerowej, skręcamy w prawo i obchodzimy Wzgórze Krzywoustego wracając do przeprawy na Kamiennej. Za mostem kierujemy się skrótem (w prawo wąskim duktem) przez tzw. Błonie Jeleniogórskie do tunelu pod dwupasmową drogą tranzytową. Za tunelem skręcamy w prawo, a potem w lewo w ulicę Sobieskiego, którą idziemy do centrum miasta.
Po kilku minutach marszu docieramy do ruchliwego skrzyżowania z widoczną na wprost Basztą Grodzką (z XV wieku). Jelenia Góra posiadała potężne fortyfikacje (36 baszt, podwójny pierścień murów z sucha fosą). Kierujemy się ulicą Grodzką do góry, trzymając się lewej strony chodnika dochodzimy do widocznej z daleka wieży Bramy Zamkowej. Zrewitalizowany obiekt ponownie służy turystom, do 1911 roku był wieżą widokową, a wcześniej pełnił funkcje więzienia miejskiego. W dawnych czasach Brama Zamkowa stanowiła jedno z trzech wejść do miasta (do naszych czasów przetrwały dwa).
Po wejściu na taras widokowy podziwiamy rozległą panoramę miasta oraz wszystkie pasma górskie otaczające Jelenią Górę (Karkonosze, Rudawy Janowickie, Kaczawy i Izery). Po zejściu z wieży kierujemy się w prawo, a następnie w lewo koło hotelu Baron. Przez ulicę Grodzką (na wprost) docieramy do Placu Ratuszowego. Naszym oczom ukaże się rozległe, odbudowane założenie architektoniczne z kompletną zabudową kupiecką (55 kamieniczek z podcieniami pełniących niegdyś funkcje handlowe).
Podchodzimy do widocznej z daleka (po lewej) fontanny z rzeźbą Neptuna, stojącego na dwóch delfinach (w miejscu dawnej studni). Postać Boga morza miała zaświadczać o zamorskich kontaktach handlowych Jeleniej Góry. Zadzierając głowę do góry dostrzeżemy w tympanonie klasycystycznego ratusza (z 1749r.) łacińską sentencję informującą o założeniu miasta w 1108 roku przez Bolesława Krzywoustego.
Koniecznie do uwiecznienia na Placu Ratuszowym pozostało jeszcze kilka atrakcji. Rzeźba, a właściwie postać szczudlarza pięknie wkomponowanego w jeden z narożników ratusza (symbolizuje powstanie już w 1983 roku Festiwalu Teatrów Ulicznych, najstarszego w Polsce). Widoczna czerwona rzeźba szklanego jelenia (symbolu miasta i przemysłu szklarskiego rozwijanego na tym terenie). Obok, po prawej, w nawierzchni brukowej znajduje się słynny kamyk z Jeleniej Góry nawiązujący do komedii „Miś” Stanisława Barei (reżyser ukończył miejscową szkołę) i słynnego dialogu z tego filmu: Miś: (...) Ahaa, największa rzecz bym zapomniał... kamyk, o który pan prosił z... Jeleniej Góry przywiozłem.
Janek: Z Jeleniej?!
Miś: Z Jasnej Góry oczywiście! Pamiątka. Pan wie, kto po nim stąpał...
Idziemy dalej na wprost do widocznego (obok szczudlarza) czerwonego tramwaju. Lokalizacja pojazdu nie jest przypadkowa, ponieważ kiedyś linia tramwajowa była poprowadzona tym wąskim zaułkiem pomiędzy budynkami. Pod galeryjką (z herbem Jeleniej Góry) łączącą dwa ratuszowe gmachy symboliczny odcinek torów (komunikacja tramwajowa obsługiwała mieszkańców w latach 1897 - 1969).
Dom Siedmiu Kupców (kolor elewacji symbolizuje dawne kamienice) to dziś Urząd Miejski (za tramwajem po lewej). W dawnych czasach kupcy w zamian za najlepszą lokalizację do handlu musieli zapewnić mieszkańcom podczas oblężenia podstawowe produkty żywnościowe. Warto zobaczyć (w godzinach pracy urzędu) na parterze po prawej wyeksponowaną, historyczną studnię. Kierując się dalej po obrysie budynku (w lewo) dojdziemy do kolejnego fotografowanego elementu miasta (Głowa jelenia), ustawionego na jubileusz 900-lecia miasta. Pod nim tablica z miastami partnerskimi Jeleniej Góry.
Wychodzimy z Placu Ratuszowego po schodach ulicznego amfiteatru i skręcamy w lewo kierując się do najstarszego kościoła w mieście pod wezwaniem Świętych Erazma i Pankracego. Pierwszy drewniany wzniesiony w XIII wieku, obecny późnogotycki pochodzi z XVI stulecia. Kościół dominuje nad panoramą miasta, zwłaszcza wieża o wysokości 51 metrów. Losy bazyliki mniejszej od wieków związane są z burzliwą historią miasta. Bogate wyposażenie wnętrz plus wyremontowane zewnętrzne detale architektoniczne (i szczegółowo opisane) zachęcają do zapoznania się z tą świątynią. Obchodzimy kościół od strony południowej do jednego z najstarszych, murowanych budynków Jeleniej Góry, dawnej szkoły parafialnej (obecnie plebania). To rektor tej uczelni Krzysztof Schilling (1563-1566) dokonał pomiarów i obliczył wysokość Śnieżki aż na 5500 metrów!
Skręcamy w prawo (w tunel) w tajemniczy zaułek i skrót do Bramy Wojanowskiej. Ten element fortyfikacji miejskich na przestrzeni dziejów zmienił swoje przeznaczenie z funkcji obronnych na religijne (Kaplica Św. Anny z 1514r.) i reprezentacyjne (piękne rokokowe kartusze herbowe z inskrypcjami) jako okazała furta przy wjeździe od strony pobliskiego Wojanowa. Na kartuszach znajdują się herby Prus, Śląska i Jeleniej Góry oraz okolicznościowa inskrypcja. Wprawne oko w obrysie kaplicy dostrzeże dawny krzyż pokutny wykorzystany jako element budowlany, warte uwagi są również dobrze zachowane otwory strzelnicze.
Ostatnim akcentem wycieczki jest odwiedzenie najładniejszego jelonka w mieście, zlokalizowanego przy ulicy 1-go Maja (100 metrów od Bramy Wojanowskiej). Atrakcja najbardziej spodoba się dzieciom, ale często dorośli też fotografują się z tym symbolem miasta. Wracamy do Bramy Wojanowskiej ulicą 1-go Maja, a potem głównym deptakiem przez ulicę Konopnickiej, Plac Ratuszowy i ulicę Jasną wracamy na ulicę Obrońców Pokoju.
Wycieczka miejska z wejściem na dwie wieże widokowe powinna zająć około 2-3 godziny. Do zobaczenia w Stolicy Karkonoszy!
