Zgodnie z przepisami ławnicy są przedstawicielami całego społeczeństwa w sprawowaniu sprawiedliwości. W większości spraw mają prawa równe z sędziami i asesorami, np. w tajnych głosowaniach po przeprowadzeniu przewodu sądowego głos ławnika "waży" tyle samo co głos sędziego.
- Ławnik jest jakby takim sędzią społecznym - słyszymy.
Ile zarabiają ławnicy?
Za jeden dzień pełnienia obowiązków (bez względu na ilość rozpraw i czas ich trwania) ławnik otrzymuje z budżetu państwa ok. 140 zł niejako wynagrodzenia oraz 13 zł zwrotu kosztów dojazdu do sądu. Osobne przepisy ograniczają jednak udział ławnika w składzie orzekającym do 20 dni w roku. W praktyce więc ławnik orzeka raz lub dwa razy w miesiącu.
Ławnik ma immunitet
Ponadto ławnik sądowy posiada, podobnie jak sędzia, immunitet. Nie można ławnika ukarać za jakikolwiek czyn, który w innym wypadku podlegałby karze. W praktyce więc policja nie może zatrzymać ławnika (wyjątkiem jedynie jest tzw. przyłapanie na gorącym uczynku). W praktyce jednak przypadki w których owe przepisy byłyby stosowane są niezwykle rzadkie.
Będą przy drobnych procesach
Nowo wybrani ławnicy do Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze to: HOFFMANN Krystyna, LISIECKA Jolanta, PYRZANOWSKI Krzysztof, RZEMPAŁA Ewa, SZOLTZ Barbara, ŚWIERKOWICZ Maria. W sądach rejonowych ławnicy uczestniczą głównie w procesach o "drobne" sprawy np. o kradzieże.
Będą głównie przy rozwodach
Nowi ławnicy w Sądzie Okręgowym w Jeleniej Górze to: BARTKO Violetta, BIŃCZAK Małgorzata, BRZEZICKA Klaudia, CAŁUJEK Barbara, DOBROWOLSKA Aleksandra, DUDEK Danuta, GUMÓŁKA Zofia, HAMERSKA Halina, JADACH Halina, JAKUBOWSKI Mariusz, JANUSZEWSKA Lucyna, JURCZYSZAK Marta, KALICIAK Aneta, KARBOWSKA Gabriela, KEMPISTY Irena, KITA Renata, KOCHAN Ewa, KOCZUBAJ Grzegorz, ŁĘTOWSKA Krystyna, MARGULA Jerzy, MARTYSIEWICZ Alina, MARZEC Lucyna, MAZUR Dorota, MODZELEWSKA Iwona, OSIPIK Tomasz, PANEK Stanisława, PERDION Barbara, PLACETY Iwona, PUCHALSKA-DOMINO Bożena, SIDZIŃSKA Ewa, STANIAK Agnieszka, SUCHECKA Anna, SZCZEPANIAK Agnieszka, SZLACHETKA Bogusława, TABACZNIUK Irena, TYMIUK Iwona Marzena, WĄSALA Janusz, WOJNAROWSKA-AKWANAZY Margareta, WOLNA Krystyna, WORONIECKA Justyna, WORONICZ Dorota, WYSZYŃSKI Szymon, ZAJĄC Małgorzata, ZIEMIAŃSKA Bogumiła.
W Sądzie Okręgowym natomiast gro spraw to sprawy rozwodowe i w nich uczestniczą ławnicy.
Polski proces zupełnie inny niż w filmach
Trzeba wiedzieć, że polscy ławnicy to zupełnie co innego niż ławnicy amerykańscy tak znani z filmów. W polskim systemie prawnym ławnik jest pomocnikiem sędziego lub składu sędziowskiego. Ławnicy siedzą po obu stronach sędziego lub sędziów (dwóch lub trzech, w zależności od typu sprawy) i ubrani są w togi (podobnie jak sędziowie). Podobnie jak sędziowie, mają fioletowe żaboty.
Ławnicy mówią czy winny, sędzia ustala wyrok
W amerykańskim systemie prawnym ława przysięgłych (odpowiednik polskich ławników) składa się z kilku lub kilkunastu osób (w zależności od rodzaju sprawy) i siedzi osobno od sędziego. Członkowie ławy podczas narady po zakończeniu sprawy oceniają tylko winę lub niewinność oskarżonego. W przypadku winy sędzia orzeka o wysokości kary.