Te niekorzystne dla środowiska produkty uboczne, produkujemy równie my sami poprzez niepoprawne spalanie paliw w kotłach stałopalnych oraz stosowanie powszechnie znanej praktyki usuwania filtrów cząstek stałych w samochodach, powodując znaczne i tragiczne skutki dla środowiska naturalnego oraz jego mieszkańców. Problem zanieczyszczenia dotyczy również gałęzi rolnictwa. Jednym z podstawowych problemów jest masowe stosowanie pestycydów, które mają niebagatelny wpływ na wymieranie owadów, a w szczególności pszczół.
Pszczoły to owady, których roli w przyrodzie praktycznie nie da się zastąpić. Dzięki tym małym owadom ludzie na całym świecie mają co jeść. Zapylane przez pszczoły całymi dniami rośliny to nasze pożywienie.
Pszczoły zatem to najsprawniejsi producenci żywności. Bez ich aktywności nie moglibyśmy liczyć na tak obfite plony, bowiem około 80% upraw to rośliny owadopylne. Jeżeli lubimy jeść np. pomidory, owoce czy orzechy, powinniśmy lubić też pszczoły. To dzięki ich codziennemu wysiłkowi możemy cieszyć się taką żywnością.
Chociaż w Polsce nie widać silnych zaników pszczół, w przeciwieństwie do innych obszarów, w krajach Ameryki i w Chinach ten kierunek jest zauważalny. W Europie też występuje, ale z mniejszą intensywnością.
Główną przyczyną wymierania pszczół jest chemizacja rolnictwa. Pogoń za wzrostem produkcji przy minimalizacji jej kosztów, powoduje zachwianie równowagi w ekosystemach. W przypadku pszczół miodowych larwa nie otrzymuje pokarmu bezpośrednio z otaczającego ją środowiska, ponieważ jest on najpierw przerobiony przez robotnice, które to produkują mleczko pszczele służące jako pożywienie dla larw. Prawdopodobnie właśnie w ten sposób dochodzi do przefiltrowania pewnych zanieczyszczeń przez robotnice. Larwy karmione w ten sposób mogą być zdrowsze od larw np. murarki, które takiego separatora zanieczyszczeń na swojej ścieżce pokarmowej nie mają. One właśnie są karmione pyłkiem bezpośrednio zebranym z roślin przez samice. Dlatego też taki młody osobnik musi sobie radzić samemu z dużym poziomem zanieczyszczeń, jaki występuje w środowisku w którym pokarm został zebrany. Skutkiem tego może być choroba owada, występowanie poważnych mutacji genetycznych, które zaważą na życiu przyszłych pokoleń. Może również w ogóle nie rozwinąć się na tak szkodliwym pokarmie.
Jest jeszcze szansa na zmniejszenia emisji zanieczyszczeń i tym samym ochronę tych wspaniałych owadów. Wymaga to jednak poczynienia przez każdego z nas świadomych kroków w tym kierunku. Odejście od pestycydów w rolnictwie na rzecz naturalnych nawozów to główna recepta na opisany problem. Stworzenie w swoich ogrodach warunków sprzyjających tym owadom - posadzenie roślin kwiecistych, unikanie nawozów czy niewypalanie traw to szansa dla pszczół.
Publikacja sfinansowana ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej we Wrocławiu
Publikacja zrealizowana przez Karkonoską Agencję Rozwoju Regionalnego
Poglądy autorów i treści zawarte w publikacji nie zawsze odzwierciedlają stanowisko WFOŚiGW we Wrocławiu