Wpływ trującego powietrza jest wyjątkowo groźny dla małych dzieci i kobiet w ciąży. Nie w pełni wykształcone bariery ochronne (np. nabłonek) oraz krótkie drogi oddechowe powodują, że niemowlaki są bardziej narażone na zapalenia i podrażnienia. Dodatkowo poprzez szybsze i częstsze oddychanie (zazwyczaj ustami, a nie nosem) niż osoby dorosłe, dzieci wdychają więcej zanieczyszczeń. Podobnie problem dotyczy dzieci rozwijających się w łonie matki, których łożysko nie jest w stanie ochronić przed znaczną częścią trujących substancji będących składnikiem zanieczyszczonego powietrza. W konsekwencji dochodzi często do uszkodzenia DNA komórek rozwijającego się płodu. Trwają obecnie badania nad diagnozą stopnia uszkodzenia systemu nerwowego nienarodzonych dzieci, ale już wiadomo, że po urodzeniu często występują u nich problemy z rozwojem psychomotorycznym. Dzieci te mogą mieć także niższą masę urodzeniową i częściej chorować na zapalenie płuc. Przeprowadzone, również w Polsce badania, wykazały korelację narażenia na wyższe stężenie w powietrzu wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych ze zdolnością uczenia się w wieku dziecięcym. Dzieci, których mamy będąc w ciąży oddychały zanieczyszczonym powietrzem, mają większe trudności w uczeniu się niż pozostałe dzieci. O wzroście zachorowalności na różne alergie i astmę wśród dzieci powszechnie wiadomo.
Jak możemy uchronić dziecko przed zgubnym wpływem zanieczyszczonego powietrza?
Przede wszystkim warto kierować się dostępnymi i aktualizowanymi informacjami o stanie powietrza w regionie. W przypadku przekroczenia dopuszczalnych norm zanieczyszczeń trzeba zrezygnować ze spaceru i pozostać w domu. Warto unikać pieszych wędrówek w okolicach ulic o największym natężeniu ruchu oraz jak najczęściej wyjeżdżać poza miasto, w miejsca w których dziecko będzie mogło pooddychać świeżym i czystym powietrzem. Warto także zadbać o stan powietrza w naszych mieszkaniach i samochodach. Dbajmy o instalacje grzewcze i prawidłowe ich użytkowanie, nie palmy papierosów w domu, regularnie czyśćmy klimatyzację samochodową. Dodatkową korzyść przyniesie nauczenie dziecka oddychania przez nos. Wreszcie zadbajmy o zbilansowaną i smaczną dietę naszego dziecka, bogatą w warzywa i owoce pełne witamin oraz napoje.
Spoczywająca na dorosłych odpowiedzialność za zdrowie ich dzieci, wymaga od nich samych wprowadzenia wielu zmian przyczyniających się do poprawy jakości powietrza, czystości wód i ograniczenia zanieczyszczeń. Drobne zmiany złych nawyków w szybkim czasie mogą przynieść wymierne korzyści dla środowiska naturalnego. Edukowanie dzieci na przykładzie dobrych nawyków rodziców to najlepsza inwestycja w przyszłościową ochronę przyrody i własnego zdrowia.
Publikacja sfinansowana ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej we Wrocławiu
Publikacja zrealizowana przez Karkonoską Agencję Rozwoju Regionalnego
Poglądy autorów i treści zawarte w publikacji nie zawsze odzwierciedlają stanowisko WFOŚiGW we Wrocławiu