Planuję wyjazd z dzieckiem na narty do Czech. Przed wejściem Polski do Unii Europejskiej dziecko zostało wpisane do mojego paszportu. Czy obecnie to wystarczy, czy muszę wyrobić jemu odrębny paszport? – Eliza
Od sierpnia 2006 roku, w przypadku podróży za granicę, istnieje obowiązek posiadania przez dziecko własnego dokumentu tożsamości, tj. własnego paszportu lub w przypadku wjazdu do kraju UE, własnego tymczasowego dowodu osobistego. Tym samym, wpisywanie dziecka do paszportu rodziców nie jest już możliwe. Oba dokumenty wydawane są za zgodą obojga rodziców lub opiekunów prawnych. W przypadku paszportów, wystawianych dzieciom wyróżnia się: paszport tymczasowy – wydawany dzieciom do piątego roku życia, który ważny jest przez okres 12 miesięcy; paszport pięcioletni – wydawany dzieciom, które ukończyły 5 lat a nie mają jeszcze 13 oraz paszport stały, który może być wydany, jeśli dziecko ukończyło 13 lat i jest ważny przez okres 10 lat. Warto przy tym pamiętać, że na żądanie rodziców dla dzieci do lat 5 może być wydany paszport pięcioletni. Mieszkańcom Jeleniej Góry i regionu paszporty i paszporty tymczasowe wydaje wojewoda dolnośląski, na wniosek złożony w delegaturze Urzędu Wojewódzkiego w Jeleniej Górze, przy ul. Wiejskiej 29, a za granicą konsul RP. Dziecku do lat 13 można także wyrobić tymczasowy dowód osobisty. Jednak ten dokument będzie umożliwiał jedynie wyjazd do krajów Unii Europejskiej, w tym również do Czech i Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Tymczasowy dowód osobisty wydaje urząd gminy na wniosek rodziców lub opiekunów prawnych. Dowód osobisty dla osoby do 18 roku życia ważny jest 5 lat od daty jego wydania. Tymczasowy dowód osobisty dla dziecka wydaje właściwy ze względu na miejsce zameldowania na pobyt stały organ gminy: wójt, burmistrz lub prezydent miasta. W razie braku miejsca zameldowania na pobyt stały, dowód wydaje organ gminy ostatniego miejsca pobytu stałego tej osoby.
Uchylenie mandatu
Zostałem ukarany mandatem karnym za niezastosowanie się do znaku drogowego. Następnie pochopnie przyjąłem ten mandat, mimo że moim zdaniem jechałem zgodnie z przepisami. Czy w takiej sytuacji mogę się jeszcze gdzieś od niego odwołać? – Jacek
Mandat karny staje się prawomocny z chwilą pokwitowania jego odbioru przez ukaranego. Zatem z chwilą przyjęcia mandatu karnego, jedynym środkiem zaskarżenia jest wniosek o jego uchylenie, złożony przez ukaranego lub z urzędu w sądzie grodzkim (będącym wydziałem lub wydziałem zamiejscowym sądu rejonowego), na którego obszarze działania została nałożona grzywna, w nieprzekraczalnym terminie 7 dni od daty uprawomocnienia się mandatu, czyli od pokwitowania jego odbioru.
Ubezpieczenie kredytu
W 2003 roku moja mama zaciągnęła kredyt w banku. Po wpłaceniu kilku rat zachorowała i zmarła. Bank, do którego sie zwróciłem stwierdził, że spłata przechodzi na spadkobierców. Nikt z rodziny nie otrzymał spadku, ale mama mieszkała u mnie. Bank stwierdził, że nie ma możliwości umorzenia kredytu i nakazał mi spłatę zadłużenia, co też zrobiłem. Wciąż jednak mam obiekcje, czy bank mnie nie naciągnął. Tym bardziej, że kredyt był ubezpieczony. Czy w takim przypadku istnieje możliwość odebrania od banku niesłusznie pobranych ode mnie pieniędzy? – Robert Kościuszko
Jeżeli po śmierci Pana matki nie odbyło się przed sądem postępowanie o stwierdzenie nabycia po niej spadku, na mocy którego mógł Pan zostać uznany za spadkobiercę, to nie był Pan zobowiązany do spłaty zaciągniętego przez nią przed śmiercią kredytu. Tego rodzaju zobowiązanie zaliczało się bowiem do długów spadkowych. W przypadku braku stwierdzenia nabycia spadku, w celu odzyskania takiego długu, bank musiałby samodzielnie wystąpić do sądu z wnioskiem o stwierdzenie nabycia spadku i dopiero po ustaleniu spadkobierców mógłby dochodzić od nich spłaty wspomnianego kredytu. Jeżeli jednak dobrowolnie spłacił Pan już zadłużenie po matce, to jego zwrot ze strony banku jest w zasadzie niemożliwy. Inną sprawą jest ubezpieczenie kredytu. Chcąc skorzystać z takiego rozwiązania, w pierwszej kolejności należałoby przeanalizować ogólne warunki takiej umowy ubezpieczenia. Sądząc po wskazanej przez Pana dacie, obawiam się jednak, że w tym przypadku dochodzenie roszczeń z tytułu umowy ubezpieczenia kredytu mogło się już przedawnić, co jednak mimo wszystko należałoby sprawdzić.
Mariusz Gierus – prawnik
Pytania z dopiskiem „Prawnik radzi” prosimy wysyłać na adres redakcji lub elektronicznie, na adres prawnik@jelonka.com