Dbali o to przez cały czas właściciele Cieplic, ród Schaffgotschów jak i sprowadzeni przez nich w XV wieku cystersi. Przez lata funkcjonowania kurortu powstało wiele miejsc, budowli i urządzeń, które służyły przyjezdnym, nie tylko do celów leczniczych. Wiek XIX był zwieńczeniem tych wysiłków. To właśnie w tym stuleciu powstało ich najwięcej.
W centrum Cieplic, przy t.zw. Długim Domu funkcjonowały dwa główne baseny kąpielowe - Basen Klasztorny (Probostwa) i Basen Hrabiowski. Obiekty te były wcześniej wielokrotnie przebudowywane i dostosowywane do coraz większych wymogów sanitarnych, a także potrzeb i komfortu kuracjuszy. Kąpiele w ciepłej wodzie trwały od samego świtu. Nieco później kuracjusze wypijali zalecaną im przez lekarzy odpowiednią ilość wody leczniczej.
Wzrost liczby kuracjuszy spowodował potrzebę budowy następnych basenów, a także kabin z wannami, które zwiększyły możliwość funkcjonowania uzdrowiska. W XIX wieku zaczęto też myśleć o udostepnieniu leczniczych wód także osobom mniej zamożnym. W 1816 roku hrabia Schaffgotsch zbudował dla nich Bade-Armen-Anstalt, które w 1820 roku rozbudował w Bade-Armen-Hospital. Z tej lecznicy korzystali ubodzy, których nie było stać na zapłatę z korzystania z kąpieli w głównych basenach. Ubodzy mieli swój basen, gdzie zabiegi były bezpłatne. Z usług tych bezpłatnie korzystali także żołnierze ranni i okaleczeni w kolejnych wojnach, które prowadziły Prusy z Danią, Austrią i Francją.
W 1824 roku hrabia Schaffgotsch rozbudował Basen Klasztorny, który na jego część nazwano od tego momentu Leopold Bad. Wszystko to było za mało, bowiem chętnych z korzystania z cieplickich wód przybywało. Dlatego właściciele Cieplic rozpoczęli poszukiwania nowych źródeł wody termalnej w centrum miejscowości. W 1858 roku odwiert na terenie dziedzińca dawnej prepozytury cystersów dał pozytywny wynik. Na nowym źródle utworzono Ludwigs Bad z pawilonem i wannami. Źródło to rozbudowano w 1882 roku nazywając je Ludwigs Quellen. Wodę z niego zaczęto sprzedawać od 1914 roku nasycając ją CO₂ (późniejsze źródło „Marysieńka”). Na terenie dziedzińca zespołu pocysterskiego w 1879 roku odkryto jeszcze inne źródła wody termalnej, ale nigdy ich nie uruchomiono. Z powodu wspomnianych wcześniej wojen i potrzebie przyjmowania rannych i kontuzjowanych żołnierzy w 1865 roku zbudowano sanatorium, które w końcu przekształcono w wojskowy lazaret.
Uzdrowisko oferowało kuracjuszom nie tylko zabiegi. Aby pobyt „u wód” był wygodny Schaffgotschowie i nie tylko oni oferowali przyjezdnym także hotele, pensjonaty i zajazdy. Tam znajdowały się wygodne pokoje, sale restauracyjne i obiadowe. Wśród nich były: Zur Schneekoppe”, „Blauer Stern”, „Weissen Rose”, „Antonienquelle”, „Langen Haus”, „silberne Stern”, „Weisser Schwann”, „Badehaus”, „Neuer Badehaus” (z łazienkami), „Friedrichsbad” (z łazienkami), „Goldener Pfeil” ( z łazienkami).
Aby umilić kuracjuszom pobyt w Cieplicach, w parku przy pałacu Schaffgotschów wytyczono reprezentacyjną aleję spacerową (promenadę). Przy niej w 1799-1800 roku zbudowano Galerię. Obiekt ten służył kuracjuszom do zabawy i miłego spędzania czasu. Tam można było napić się dobrej kawy, zagrać w bilard, wysłuchać koncertu i potańczyć.
Kiedy obiekt ten był już za mały, aby sprostać potrzebom zwiększającej się liczby kuracjuszy, zaczęto myśleć o budowie innych podobnych obiektów zwanych Kursal lub Kurhaus. Jeden z nich (dzisiejszy pawilon „Edward”), powstał na bazie małej cukierni zbudowanej w 1820 roku. Obiekt ten rozbudowano w 1852 roku i gruntownie przebudowano i powiększono w latach 1867-1869, przekształcając go w dom zdrojowy (Kurhaus). Były w nim miejsca noclegowe, jadalnia, restauracja, i winiarnia i weranda.
Kuracjuszom służył też udostępniony przez Schaffgotschów park zdrojowy. Ten teren zielony podzielono na dwie części. Bliżej pałacu służył jako ogród pałacowy i warzywnik, a bardziej oddalony służył kuracjuszom. Schaffgotschowie zadbali, aby park zdrojowy robił dobre wrażenie i był podziwiany. Dbano aby w dobrym otoczeniu, kuracjusze po zabiegach mogli w ciszy, spokoju i pięknym otoczeniu dochodzić do zdrowia. W parku nasadzono nie tylko rośliny ozdobne z Europy Środkowej. Były tu też rośliny z Europy Południowej np. z Hiszpanii, a także dalekowschodnie z Indonezji i Japonii i z Ameryki Południowej np. z Brazylii.
Aby dopełnić komfort pobytu kuracjuszy, w parku zbudowano teatr, w którym odbywały się spektakle i koncerty, a przy promenadzie parkowej stały stragany. Podobne były przy Długim Domu i w różnych częściach Cieplic, gdzie sprzedawano pamiątki z pobytu w Cieplicach.
W XIX wieku kurort kwitł, był z całą pewnością największą atrakcją Kotliny Jeleniogórskiej i to on przyciągał w to miejsce tysiące ludzi, nie tylko kuracjuszy, ale także coraz większe grono turystów. Cieplice były nie tylko uzdrowiskiem, ale były głównym centrum turystyki karkonoskiej. To tu powstał pierwszy przewodnik górski na ziemiach polskich.
Jak funkcjonowało uzdrowisko w XIX wieku, można sobie uświadomić porównując dzisiejsze funkcjonowanie Karpacza i Szklarskiej Poręby w czasie sezonu. Tam jednak nie ma wód termalnych.
