Piątek, 15 listopada
Imieniny: Alberta, Leopolda
Czytających: 8576
Zalogowanych: 36
Niezalogowany
Rejestracja | Zaloguj

Jelenia Góra: Cieplice w Polsce

Poniedziałek, 15 czerwca 2020, 8:03
Aktualizacja: Wtorek, 16 czerwca 2020, 12:55
Autor: Stanisław Firszt
Jelenia Góra: Cieplice w Polsce
Centrum Cieplic (Cieplic Śląskich Zdrój)/fot. Muzeum Przyrodnicze
Fot. Archiwum S. Firszta
Ciepliczanie doskonale wiedzą, że oprócz Cieplic Śląskich Zdroju, które w 1976 roku zostały przyłączone do Jeleniej Góry, funkcjonują również w Czechach – Cieplice (Teplice), które są także Uzdrowiskiem. Nazwy obu miejscowości związane są z ciepłymi źródłami, które są wielkimi skarbami Cieplic i Teplic, bowiem właśnie powstały dzięki nim. W Polsce są także zupełnie małe miejscowości o nazwie Cieplice.

Śląskie Cieplice otrzymały prawa miejskie dopiero w 1935 roku, chociaż starania o to trwały co najmniej od XVIII wieku, a sama miejscowość powstała już na przełomie XII i XIII wieku. Miastem przestały być po 40 latach. Trudno jest dzisiaj powiedzieć, ile mieszkańców liczy obecnie podkarkonoski kurort. Z całą pewnością ludność Cieplic stanowi duży procent obywateli Jeleniej Góry, dużo większy niż Sobieszowa, Maciejowej, Goduszyna i Jagniątkowa razem wziętych.

W Polsce są także zupełnie małe miejscowości o nazwie Cieplice, które są częściami lub koloniami większych osad lub są samodzielnymi jednostkami. Większość z nich znajduje się we wschodniej części kraju.

Cieplice to, np. część wsi Jangrot położonej w gminie Trzyciąż, w powiecie olkuskim w województwie małopolskim. Jest to kolonia tej wsi. Małopolskie Cieplice wraz z Jangrotem należały co najmniej od XIV/XV wieku do biskupów krakowskich. Śląskie i małopolskie Cieplice łączy oprócz nazwy miejscowości także wezwanie kościołów. Oba kościoły parafialne są pod wezwaniem św. Jana Chrzciciela. Nasz cieplicki, pochodzi co najmniej z końca XIII wieku, a ten drugi, małopolski zbudowano dopiero w XIX wieku. Cieplice są też częścią wsi Chorkówka w gminie Chorkówka, w powiecie krośnieńskim w województwie podkarpackim, a jeszcze inne Cieplice są częścią wsi Zleszczyn w gminie Berdzino w powiecie kutnowskim, w województwie łódzkim.

Osobne wsie o nazwie Cieplice znajdują się: jedna na północy, druga na południu Polski. Pierwsza jest w powiecie elbląskim, w województwie warmińsko – mazurskim. Znajduje się na terenie Żuław Elbląskich na osuszonych terenach podmokłych 11 km od Elbląga. Dlatego nazwano ją z niemiecka "Nową Ziemią". Przez związki z wodą wieś ta łączy się z naszymi Cieplicami. Dzisiaj zamieszkuje ją niespełna 140 osób. Podobnej wielkości wieś Cieplice istnieje w gminie Gołcza w powiecie miechowskim w województwie małopolskim. Kiedyś, w latach 1975 – 1998 należała do woj. krakowskiego. Dzisiaj jest częścią miejscowości Rzeżuski Koniec (Wielkanowicki Koniec). Funkcjonuje tam kościół Zielonoświątkowców.

Wyjątkowe Cieplice (rus.Teplici) to wieś w gminie Adamówka w powiecie przeworskim, leżąca na Płaskowyżu Tarnogrodzkim w Kotlinie Sandomierskiej. Wzmianki o niej pojawiają się w XV wieku. Co ciekawe, jej nazwa wzięła się tak, jak Cieplic Śląskich - od ciepłych źródeł wody, która nie zamarza tam nawet zimą. Wokół tych Cieplic występują tereny podmokłe, bagna, mokradła i liczne stawy. Jest to duża wieś podzielona na wiele małych przysiółków. Dawniej zamieszkana była głównie przez ludność ukraińską o wyznaniu prawosławnym i częściowo grekokatolickim. Do 1939 roku liczyła 4.000 mieszkańców, w tym aż 3.000 Ukraińców, 530 Polaków i ok. 100 Żydów. Istniała tam cerkiew grekokatolicka pod wezwaniem Narodzin Najświętszej Marii Panny, zbudowana w 1904 roku. W okolicy wsi znajduje się cmentarz poległych w I wojnie światowej. Leżą tam zgodnie dawni przeciwnicy: Polacy, Czesi, Węgrzy, Austriacy, Niemcy i Rosjanie. Po zajęciu tych terenów w 1939 roku przez Niemców, Cieplice w 1940 roku włączono do powiększonego powiatu biłgorajskiego. W czasie wojny i po wojnie w jej okolicy aktywne były oddziały Ukraińskiej Powstańczej Armii polskiego podziemia zbrojnego, jak i zwykłe bandy (także polskie) rabujące i mordujące ludność cywilną, tak ukraińską, jak i polską. Największe mordy miały tam miejsce zaraz po zajęciu tych ziem przez Armię Czerwoną, najwięcej w marcu 1945 roku.

W ramach Akcji "Wisła" większość Ukraińców do 1947 roku wysiedlono na północ i zachód Polski. Nie jest wykluczone, że jacyś małopolscy ciepliczanie osiedli wówczas w naszych Cieplicach lub w ich okolicy. Cerkiew w Cieplicach przeworskich przemianowano na kościół katolicki pod wezwaniem Apostołów Piotra i Pawła.

Jak widać - Cieplice nie są w Polsce osamotnione, bowiem jest w naszym kraju więcej Cieplic, wśród których nasze są niewątpliwie największe, najstarsze, najważniejsze, najpiękniejsze i zupełnie wyjątkowe.

Twoja reakcja na artykuł?

19
79%
Cieszy
4
17%
Hahaha
1
4%
Nudzi
0
0%
Smuci
0
0%
Złości
0
0%
Przeraża

Ogłoszenia

Czytaj również

Sonda

Czy Wigilia powinna być dniem całkowicie wolnym od pracy?

Oddanych
głosów
767
Tak
58%
Nie
25%
Nie ma to dla mnie znaczenia
17%
 
Głos ulicy
Czy Teatry Uliczne w tym roku się podobały?
 
Warto wiedzieć
Pierwsza baza antyrakietowa w Polsce
 
Rozmowy Jelonki
Muzyka jest całym moim życiem
 
Jelonka wczoraj
"Szlakiem tajnych przejść" na Zamku Czocha
 
Piłka ręczna
Kolejne wyróżnienia dla naszych dziewczyn
 
Aktualności
Kiedy otworzą Maka w Jeleniej Górze?
 
Aktualności
Trwa Forum KARR w Karpaczu
Copyright © 2002-2024 Highlander's Group